«Δέκα και Δέκα»: ο συγγραφέας Σπύρος Κακατσάκης μας μιλά για το βιβλίο του που έχει κερδίσει τις εντυπώσεις
Ένας νέος συγγραφέας που από το πρώτο κιόλας βιβλίο του φαίνεται να κερδίζει τις καρδιές του αναγνωστικού κοινού. Το Magda's Magazine παρουσιάζει το «Δέκα και Δέκα» - «Η τιμωρία κρύβεται μέσα μας» του δικηγόρου και συγγραφέα Σπύρου Κακατσάκη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις «Καλειδοσκόπιο».
Την εμπειρία αυτή βιώνει ο γοητευτικός μαθηματικός Μάριος Μαθιόπουλος. Στην αρχή αντιμετωπίζει την ιστορία επιπόλαια, σαν μια κακόγουστη φάρσα. Τα γεγονότα όμως θα τον διαψεύσουν. Στα τριάντα του χρόνια θα αναγκαστεί να ανατρέξει στο πρώτο κεφάλαιο της ενήλικης ζωής του, για να αντιμετωπίσει τα λάθη και τις επιλογές του, προσπαθώντας έτσι να λύσει την εξίσωση που οδηγεί στην άγνωστη. Μέσα από αυτή την αναδρομή όμως, θα ανακαλύψει ότι η πιο σκληρή τιμωρία δεν είναι αυτή της ανθρώπινης δικαιοσύνης. Η τιμωρία κρύβεται μέσα μας, ικανή να λυτρώσει ή να οδηγήσει στην τρέλα.
Το «δέκα και δέκα», είναι ένα βιβλίο μυστηρίου που κρατά το ενδιαφέρον μας ψηλά από την πρώτη σελίδα του μέχρι την τελευταία. Πέρα όμως από τη συναρπαστική πλοκή και το μυστήριο που μας φέρνει σε εγρήγορση εκείνο που το κάνει ακόμα πιο σαγηνευτικό είναι το μήνυμα που φέρει: η τιμωρία κρύβεται μέσα μας, ίσως να μην είμαστε «τόσο καλοί άνθρωποι» όσο οι ίδιοι πιστεύουμε για τον εαυτό μας, ίσως πράξεις μας στον παρελθόν, τις οποίες εμείς έχουμε ξεχάσει, να έβλαψαν ανεπανόρθωτα άλλους ανθρώπους. Ο πρωταγωνιστής θα αναγκαστεί, βιώνοντας στην κυριολεξία έναν εφιάλτη, να κάνει μια ανασκόπηση της ζωής του, θα πραγματοποιήσει μια πορεία προς τα πίσω, προκειμένου να ανακαλύψει την αιτία της τωρινής απειλής και να αποκαλύψει το πρόσωπο του «αόρατου εχθρού του». Έτσι, θα βρεθεί αντιμέτωπος με άσχημες καταστάσεις, τις οποίες εκείνος αγνοούσε και οι οποίες όμως προκλήθηκαν από τη δική του εγωιστική συμπεριφορά.
Ο συγγραφέας Σπύρος Κακατσάκης, με ιδιαίτερα αριστοτεχνικό τρόπο μας παρουσιάζει τις ανθρώπινες αδυναμίες, τις παραλείψεις, αλλά και την τιμωρία… Μια τιμωρία που δεν προέρχεται μόνο από τους άλλους, ως μορφή εκδίκησης, αλλά και από τον ίδιο μας τον εαυτό. Οι ερινύες που μας κατατρέχουν αποτελούν την πιο σκληρή μορφή τιμωρίας. Τα κυριότερα ερωτήματα είναι: αν θα καταφέρει ο πρωταγωνιστής να διορθώσει τα λάθη του παρελθόντος ή έστω να απαλύνει τον πόνο που προκάλεσε; Πόσο υψηλό θα είναι το τίμημα που θα πληρώσει; Άραγε μέσα από αυτήν την τόσο επώδυνη διαδικασία θα καταφέρει να βελτιωθεί ως άνθρωπος; Η ιστορία σε συνεπαίρνει, διαβάζοντας γίνεσαι θεατής ενώ αυτόματα χωρίς να το καταλάβεις… συμπάσχεις και συμμετέχεις μαζί με τον πρωταγωνιστή στην αναζήτηση της αλήθειας και στη λύση του γρίφου.
Ο συγγραφέας του βιβλίου Σπύρος Κακατσάκης είναι σαράντα τριών ετών και δικηγόρος Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές και διδακτορικό δίπλωμα στα νομικά στη Γερμανία στη σχολή του Tübingen και με εξειδίκευση στο Αστικό Δίκαιο. Ασκεί μάχιμη δικηγορία από το έτος 2002, ενώ παράλληλα είναι καθηγητής νομικών μαθημάτων σε υποψηφίους δικαστές, νομικούς συμβούλους του κράτους, συμβολαιογράφους, ασκούμενους δικηγόρους. Στον ελεύθερο χρόνο του καταπιάνεται με συγγραφή λογοτεχνικών κειμένων και σεναρίων. Ως τώρα έχει συγγράψει ένα θεατρικό έργο υπό τον τίτλο ΟΔΟΣ ΔΡΟΜΩΝ 5 που έχει ανέβει σε σκηνοθεσία Κώστα Αρζόγλου, έχει γράψει δύο σενάρια (και τα δύο βρέθηκαν στο τελικό στάδιο επιλογής από το MEGA CHANNEL σε παραγωγή στούντιο ΑΤΑ). Λατρεύει τα σκυλιά, του αρέσει η μουσική και τα ταξίδια.
Διαβάζοντας το «Δέκα και δέκα» έχω την αίσθηση πως υπάρχει μια εναλλαγή συναισθημάτων: από τη μία νιώθουμε θυμό για τις πράξεις του ήρωα και πως πρέπει να τιμωρηθεί και από την άλλη αισθανόμαστε συμπάθεια και υπάρχει μια τάση για συγχώρεση. Αυτός ήταν ο στόχος σας;
Ακριβώς αυτός ήταν ο πρωταρχικός συγγραφικός μου στόχος. Ίσως λόγω της φύσης της δουλειάς μου, ως νομικός και μάχιμος δικηγόρος, έχω μάθει πλέον ότι η αλήθεια δεν έχει μία ανάγνωση, δεν υπάρχει μόνο σωστό ή λάθος, ούτε μόνο δίκαιο ή άδικο. Κι έχω εκπαιδεύσει τον εαυτό μου να ερμηνεύω τη συμπεριφορά των ανθρώπων με γνώμονα τη διττή μας φύση. Έχουμε μέσα μας το καλό και το κακό, οπότε ανάλογα με τις εξωτερικές περιστάσεις και τις εσωτερικές αντιστάσεις μας εκδηλώνουμε την αντίστοιχη έκφανσή μας. Έτσι κι ο ήρωας, δεν είναι μονοδιάστατος, ξεδιπλώνει την προσωπικότητά του με βάση τις συγκυρίες και την εκάστοτε δυναμική του, προκαλώντας άλλοτε τη συμπάθειά μας κι άλλοτε την αποστροφή.
Πιστεύετε πως διαβάζοντας κάποιος αυτό το βιβλίο θα τον οδηγήσει να αφυπνιστεί, να κάνει μια εσωτερική αναζήτηση και αυτοκριτική;
Ελπίζω ότι ο αναγνώστης διαβάζοντας το ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΔΕΚΑ θα αναζητήσει περισσότερο και πιο βαθιά τα στοιχεία της προσωπικότητάς του και θα ανακαλύψει τα όρια του καλού και του κακού του εαυτού. Αναλογιζόμενοι μια ακραία συγκυρία, μπορούμε να προβάλουμε εμάς στη συνθήκη αυτή και να απαντήσουμε ειλικρινά μέσα μας, ποια στάση θα κρατούσαμε στη συγκεκριμένη περίσταση. Κι εξυπακούεται ότι εφόσον έχουμε ήδη δοκιμάσει ανάλογες καταστάσεις, μπορούμε να γυρίσουμε πίσω, ώστε να κρίνουμε αν η τότε συμπεριφορά μας ήταν σωστή ή αν σήμερα από τη χρονική απόσταση και την ενδιάμεση εμπειρία μας, θα κάναμε άλλες επιλογές και θα αλλάζαμε τη θέση μας. Νομίζω ότι έτσι αποκτάται η ουσιαστική σοφία για τον καθένα μας.
Νιώθετε πως έχετε βρεθεί στη θέση στου πρωταγωνιστή; Έχετε, ασυνείδητα, αδικήσει και προκαλέσει πόνο ή αντίθετα ήσασταν πάντα στη θέση εκείνου που αδικήθηκε;
Μόνο όποιος ζει μόνος και κλεισμένος στη γυάλα, μπορεί να πει ότι δεν έχει αδικήσει ούτε αδικηθεί. Έστω κι ασυναίσθητα, όλοι μας έχουμε πάρει και τους δύο ρόλους. Το σπουδαίο είναι, έστω και εκ των υστέρων, με καθαρή ματιά να διαπιστώνουμε πότε και γιατί αδικήσαμε, καθώς και πότε και γιατί επιτρέψαμε να μας αδικήσουν. Ιδανικά ο δικός μου στόχος είναι να μην αδικώ κανέναν, αλλά και να μην αφήνω να με καταπατούν.
Πόσο τελικά ισχύει αυτό που λένε «ο καλός και ο κακός μας εαυτός»;
Πράγματι, είμαστε εμείς όσα πράττουμε και όσα λέμε. Ακόμη κι αν δεν έχουμε ανακαλύψει όλες τις μεριές του «μέσα» μας, είμαστε εμείς όταν βγάζουμε κακία που δεν ξέραμε ότι φωλιάζει στην ψυχή μας. Άρα δεν χαρακτηριζόμαστε μονοδιάστατα, ούτε μόνο ως καλοί ούτε μόνο ως κακοί. Εξάλλου, είναι απολύτως σχετικό και άκρως υποκειμενικό το καλό και το κακό. Κάτι που για μένα είναι κακό, για το διπλανό μου μπορεί να αποτελεί κάτι φυσιολογικό. Και το ανάποδο! Άλλωστε, και στο διάβα μας αλλάζουμε αντιλήψεις για το σωστό και το λάθος. Άρα, αν εκπλησσόμαστε με την (κατά τη γνώμη μας) κακή πλευρά που εκδηλώσαμε κάποτε, πρέπει να εκπλαγούμε ακόμη περισσότερο, που την είχαμε κρύψει από μας τους ίδιους. Πρώτα εξαπατούμε τον εαυτό μας και μετά τους άλλους.
Για εκείνους που έχουν συνείδηση και υπάρχει μέσα τους το αίσθημα του δικαίου ίσως οι «ερινύες», που θα τους κυριεύσουν όταν αντιληφθούν το κακό το οποίο προκάλεσαν να αποτελούν την αυστηρότερη τιμωρία. Όμως υπάρχουν και οι άλλοι… εκείνοι που δεν διαθέτουν συνείδηση, με αυτούς τι γίνεται; Υπάρχει γι΄αυτούς αυτοκριτική και αυτοτιμωρία;
Η αυτοκριτική και η αυτοτιμωρία προϋποθέτουν αυξημένη ευαισθησία και ενσυναίσθηση. Αν δεν μπαίνουμε στη θέση του άλλου, να μας σκεφτούμε ως λήπτες της δικής μας κακής συμπεριφοράς ή πράξης, φοβάμαι πως δεν μπαίνουμε καν στη διαδικασία της αυτοκριτικής, πόσο μάλλον της αυτοτιμωρίας. Κι επειδή μάλλον μια τέτοια προσδοκία ουσιαστικής αυτοτιμωρίας είναι ουτοπική, γι’ αυτό έρχεται το κράτος να επιβάλλει ποινές για να σωφρονίσει.
Πιστεύετε πως ισχύει αυτό που λέει ο λαός μας «ότι όλα εδώ πληρώνονται;
Με την έννοια της απόλυτης ανταπόδοσης από μία ανώτερη δύναμη ή από τη φυσική ισορροπία, όχι, δεν το πιστεύω. Είναι όμως σίγουρο, ότι για όλους μας η ζωή επιφυλάσσει δυσκολίες, ανηφοριές και πόνο. Μάλλον λοιπόν στο πλαίσιο της δικαίωσης, ερμηνεύονται τα άσχημα ως τιμωρία για το κακό. Ίσως έχουμε την ανάγκη μιας τέτοιας προσέγγισης, ώστε να λειτουργήσει ως ανασταλτικός ή εκφοβιστικός παράγοντας, προκειμένου να απέχουμε από το κακό.
Πως από τη νομική επιστήμη και τη δικηγορία φτάσατε στη συγγραφή ενός βιβλίου μυστήριου;
Το συγγραφικό μεράκι έχει φυτρώσει μέσα μου πολλά χρόνια πριν την ενασχόλησή μου με τα νομικά, ήδη από την παιδική μου ηλικία. Ανέκαθεν μου άρεσε να πλάθω παραμύθια, αργότερα ιστορίες, κι όσο προχωρά η ενήλικη ζωή μου, όλοι αυτοί οι εσωτερικοί μου μύθοι παίρνουν μεγαλύτερη διάσταση, ωριμάζουν και αναπτύσσονται. Και στην εξέλιξη αυτή συνεπικουρεί η νομική επιστήμη και η δικηγορία, αφού αφενός διευρύνει τον τρόπο σκέψης και ερμηνείας των πραγμάτων, αφετέρου σε φέρνει σε επαφή με τόσες πολλές και διαφορετικές προσωπικότητες. Όλα αυτά, για έναν άνθρωπο με ανοιχτούς πόρους, αποτελούν απύθμενη πηγή έμπνευσης και δημιουργίας.
Πόσο εύκολο ήταν, ενώ εργάζεστε full time σε έναν άλλο τομέα, η συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου; πόσο χρόνο σας πήρε να το ολοκληρώσετε;
Εύκολο σίγουρα δεν ήταν. Η καθημερινότητα είναι τόσο απαιτητική, που η ενασχόληση με τη συγγραφή βρίσκει περιθώριο να ανθίσει αργά τη νύχτα ή το απόγευμα της Κυριακής. Αυτό όμως είναι που κρατά τη δημιουργία ως έρωτα μέσα μου. Η ανάγκη να ψάξω να βρω λίγο χρόνο για να καταπιαστώ με το χόμπι μου, να διοχετεύσω τις ιστορίες στο χαρτί και να πάρουν σάρκα και οστά, εκπληρώνεται με το σταγονόμετρο και έτσι δεν σβήνει το πάθος ούτε λειτουργεί ως πυροτέχνημα. Το ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΔΕΚΑ λοιπόν στην πρώτη του γραφή ολοκληρώθηκε σε έξι περίπου μήνες, όμως η προεργασία, αλλά και η εκ των υστέρων επιμέλεια ήταν μακρόχρονη και απαιτητική. Τη γραμμή εξέλιξης την δούλευα μέσα μου πολύ καιρό, κατόπιν αποτυπώθηκε στο χαρτί, έπειτα την άφησα να ξεκουραστεί και στη συνέχεια δουλεύτηκε στις διορθώσεις. Μακρά, αλλά μαγική διαδρομή!
Διάβασα στο βιογραφικό σας πως έχετε γράψει και σενάρια για θεατρικές παραστάσεις και για την τηλεόραση. Ποια θα είναι η επόμενη συγγραφική σας δουλειά; Τι άλλο να περιμένουμε;
Είναι αλήθεια ότι μέχρι την έκδοση του ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΔΕΚΑ είχα ασχοληθεί χρόνια με την τέχνη της συγγραφής, τόσο σε επίπεδο μελέτης όσο και σε επίπεδο πρακτικής. Έτσι έχω στη συλλογή μου πλούσιο υλικό, σεναριακό και λογοτεχνικό. Πολλές φορές σκέφτομαι ότι το ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΔΕΚΑ θα μπορούσε να σταθεί κινηματογραφικά ή τηλεοπτικά, άλλωστε στην αρχική του σύλληψη δεν είχα κατασταλάξει ποια μορφή από τις δύο θα του δώσω. Οπότε τώρα που εκπληρώθηκε η λογοτεχνική, γιατί να μην συστηθεί στο κοινό και αλλιώς; Πέραν αυτού πάντως, επειδή, όπως προανέφερα, το μεράκι παραμένει άσβεστο, επεξεργάζομαι ένα ακόμη βιβλίο, που το κουβαλάω ως ιδέα μέσα μου χρόνια πριν από το ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΔΕΚΑ. Οπότε υπόσχομαι στους φίλους αναγνώστες, ότι θα τα ξαναπούμε.
Στην ηλικία που βρίσκεστε και με βάσει όσα έχετε μέχρι τώρα βιώσει ποιο είναι το βασικότερο μάθημα που έχετε πάρει;
Ανάλογα με τη φάση ζωής που διανύω, υιοθετώ και άλλο moto. Διαχρονικά όμως δύο είναι τα ιδανικά που προσπαθώ να εφαρμόζω στην καθημερινότητά μου. Το σεβασμό και την υπομονή. Αν σέβομαι εμένα και τους άλλους έχοντας υπομονή για όσα θέλω να κατακτήσω, πιστεύω ότι θα προοδεύω, έχοντας συνάμα ήσυχη τη συνείδησή μου και απολαμβάνοντας χωρίς τύψεις τους καρπούς των κόπων μου.
Και ποιο το μήνυμα που θέλετε να στείλετε;
Θα μου επιτρέψετε να απαντήσω στην ερώτηση αυτή φεύγοντας από το μικρόκοσμό μου. Θέλω να εκφράσω τη λύπη μου για όσα συμβαίνουν τη δεδομένη ιστορική στιγμή και όσο κοινότοπο κι αν ακούγεται, θέλω να ευχηθώ να πρυτανεύσει η λογική και να σταματήσει η φρικαλεότητα. Υπάρχουν λύσεις για όλα τα προβλήματα, όμως σίγουρα αυτές δεν μπορεί να βρίσκονται στα όπλα και τη βία.
